انقلاب اسلامی ایران و بازتاب آن بر نظام بین الملل

نویسنده

  • محمدباقر خرمشاد استاد گروه علوم سیاسی دانشکده حقوق و علوم سیاسی دانشگاه علامه طباطبائی
چکیده مقاله:

انقلاب اسلامی ایران به مثابه ی یک انقلاب بزرگ در تحولات نظام بین الملل اثرگذار بوده است. چرایی و چگونگی این اثرگذاری و نیز ابعاد و حوزه های آن موضوع این نوشتار است که با روش تفسیری به تحلیل داده های اسنادی و کتابخانه ای مرتبط می پردازد. انقلاب اسلامی ایران در یک نظام بین الملل دوقطبی مبتنی بر جنگ سرد روی داد که در آن ایران از اعضای حساس اردوگاه غرب به رهبری ایالات متحده به حساب می آمد. اولین منازعه ی جنگ سرد بین ابرقدرت ها بر سر موضع ایران اتفاق افتاد و ایران به عنوان عضو مرکزی پیمان مرکزی سنتو، حلقه ی وصل دو پیمان نظامی دیگر غرب یعنی ناتو و سیتو در برابر شرق به حساب می آمد. بعلاوه بیشترین کمک های اقتصادی، نظامی، فنی - کارشناسی و اطلاعاتی - امنیتی آمریکا در خارج از ناتو به ایران صورت می گرفت. درنتیجه ایران یک متحد تمام عیار غرب به حساب می آمد که به عنوان «ضربه گیر اول» در برابر شرق در شمال خود و «ژاندارم غرب» در خلیج فارس یعنی جنوب خود، به حساب می آمد. با پیروزی انقلاب اسلامی در ایران و خروج این کشور از سنتو، کمربند امنیتی - نظامی غرب در برابر شرق فروپاشید، دکترین دو ستونه ی نیکسون در خاورمیانه فروریخت، ژاندارم غرب در خلیج فارس از بین رفت، سیستم دفاعی غرب در شمال ایران از هم پاشید و محور اصلی سیاست آمریکا در منطقه یعنی اسراییل مورد تهدید جدی واقع شد. به علاوه با انقلاب اسلامی ایران این کشور از اردوگاه غرب خارج شد ولی به اردوگاه شرق نپیوست، باعث تحکیم و تقویت جنبش عدم تعهد و شکل گیری عدم تعهد واقعی گردید، ایده بلوک اسلامی مستقل را مطرح ساخت، الگوی جدیدی برای انقلاب در کشورهای جهان سوم ارائه کرد و باعث اوج گیری جنبش های اسلامی و تولد اسلام سیاسی به مثابه یک بازیگر غیردولتی مؤثر در نظام بین الملل گردید.

برای دانلود باید عضویت طلایی داشته باشید

برای دانلود متن کامل این مقاله و بیش از 32 میلیون مقاله دیگر ابتدا ثبت نام کنید

اگر عضو سایت هستید لطفا وارد حساب کاربری خود شوید

منابع مشابه

انقلاب اسلامی ایران، نظام بین الملل و نظریه انتقادی

انقلاب اسلامی به عنوان پدیده ای سیاسی- فرهنگی پویا و رویدادی عمده در تحلیل نظام بین الملل با خط و مشی انقلابی ساختار و کارکرد نظام بین الملل را به چالش طلبیده و با ارائه اصل عدالت محوری و خداجویی در پی جایگزین کردن حقیقت اخلاق و دیانت در ساختار و کارکرد نظام بین الملل بوده و با ایدئولوژی اسلامی خود مبنی بر اصول عابد و معبود و دنیا و آخرت ساختار حاصل از تقابل نظام کمونیسم- سرمایه داری را بر تقاب...

متن کامل

انقلاب اسلامی، نظام بین الملل و نفش‌آفرینی نظامیان در فرآیند توسعه اقتصادی در جمهوری اسلامی ایران

نقش‌آفرینی نظامیان در اقتصاد سیاسی جمهوری اسلامی ایران به لحاظ نظری و تجربی دستخوش ساده سازی و تقلیل گرایی است. متدلوژی و چارچوبی تحلیلی نیاز است که چگونگی ورود این نیروها به عرصه فعالیت های اقتصادی کشور را مورد واکاوی قرار داده و فهم پیچیده تری از روندها ورویدادهای خرد و کلان تأثیرگذار بر حضور نظامیان در فرآیند توسعه اقتصادی کشور ارائه نماید(بیان مسئله). مطالعه این مهم نیازمند نگاهی تاریخی به ...

متن کامل

تاثیرات انقلاب اسلامی ایران بر نظام بین الملل

ظهوروبروز انقلاب اسلامی درمنطقه حساس خاورمیانه بی شک یکی ازبزرگترین حوادث تاریخ سیاسی این منطقه به حساب می آید. درحالی که منطقه ژئوپلیتیک خاورمیانه به دلیل ویژگی ها وممیزات خاص سیاسی، اقتصادی مورد توجه دو قدرت بزرگ شرق وغرب بودانقلاب اسلامی به یکباره با ایجادتوفانی سهمگین دراین وادی به رویاهای این دو قدرت درخاورمیانه پایان داد. پیروزی انقلاب اسلامی، این تفکرغلط درجهان که می گفتند هیچ انقلابی در...

15 صفحه اول

بررسی نظریات انقلاب در انقلاب اسلامی و روابط آن با نظام جمهوری اسلامی ایران

عموما خلق نظریات و تئوری ها در علوم سیاسی و اجتماعی بر گرفته از حوادث و اتفاقاتی است که در گذشته رخ داده است و این امر در مورد نظریه پردازان انقلاب نیز صدق می کند به طوری که اغلب آنها با مطالعه انقلاب های بزرگ دنیا همچون انقلاب فرانسه روسیه و چین نظریات خود را تنظیم نموده و به قانونمدی کلی رسیده اند یکی از مباحث این اندیشمندان موضوع تبدیل انقلاب بعد از پیروزی به نظام سیاسی جدید می باشد بدین معن...

متن کامل

منابع من

با ذخیره ی این منبع در منابع من، دسترسی به آن را برای استفاده های بعدی آسان تر کنید

ذخیره در منابع من قبلا به منابع من ذحیره شده

{@ msg_add @}


عنوان ژورنال

دوره 4  شماره 15

صفحات  31- 56

تاریخ انتشار 2018-05-22

با دنبال کردن یک ژورنال هنگامی که شماره جدید این ژورنال منتشر می شود به شما از طریق ایمیل اطلاع داده می شود.

میزبانی شده توسط پلتفرم ابری doprax.com

copyright © 2015-2023